Jarqo‘rg‘on minorasi

O‘zbekiston xalqaro islom akademiyasi huzuridagi Malaka oshirish markazi Surxondaryo viloyati mintaqaviy filiali Qashqadaryo va Surxondaryolik  imom-xatib va noiblardan iborat bo‘lgan 7-davra tinglovchilari 2023 yil 05-may kuni tushdan keyingi tadbirda Surxondaryo viloyati Jarqo‘rg‘on tumanida joylashgan “ Jarqo‘rg‘on minorasi” meʼmoriy majmuiga sayohat uyushtirildi.

rasi  –  “bumalangan” moʻjiza

 Bir necha o‘n yillar davomida mashhur Jarqo‘rg‘on minorasi arxeologlar, tarixchilar va go‘zal arxitekturani sevuvchilarni hayratda qoldirib kelmoqda. Gap shundaki, minora noodatiy dekorativ bezak bilan bezatilgan bo‘lib, u Markaziy Osiyoda ilgari ishlatilmagan, bu bezak ko‘proq Hindistonda ishlatilgan.

Minora Surxondaryo viloyatining Qumqo‘rg‘on va Termiz o‘rtasidagi Minor qishlog‘ida joylashgan. U 1109 yilda Sulton Sanjarning buyrug‘iga binoan qurilgan. Hozirda uning balandligi yigirma metrdan oshadi, ammo qurilish vaqtida u qirq uch metrga yetgan.

Minorada uning yaratuvchisi, Seraxs shahridan usta Ali ibn Muhammadning ismini va undan yuqoriroq qismida esa, oxiriga yetkazilmagan Qurʼonning muqaddas suralarini ko‘rish mumkin. Minoraning siljigan o‘qi tufayli u tugallanmagan yoki qisman vayron bo‘lgan deb taxmin qilinadi. 1879 yilda minora yaqinida qadimiy masjidning xarobalari topilgan, bu minora qurilishi alohida amalga oshirilganidan dalolat beradi. Minoraga nima bo‘lganligi va nima uchun masjid vayron qilinganligi to‘g‘risida tarixchilar bir fikrga kela olishmadi. Ehtimol, yangi bino qurish uchun binolar qasddan buzilgandir.

Minoraga qarab, uning bezaklaridan ko‘zingizni uzolmaysiz. G‘ishtlarning mahorat bilan archa naqshida terilganligi to‘qilganlik effektini yaratadi. Minoraning ostida turganingizda, g‘ishtlarning terilgani g‘isht emas, balki mato kabi ko‘rinadi. Minora bir-biriga ulashgan o‘n olti yarim ustundan iborat. Ichkarida aylanali zinapoyalar mavjud bo‘lib, ular bo‘ylab eng yuqoriga ko‘tarilish mumkin. Hozirda Jarqo‘rg‘on minorasi ehtiyotkorlik bilan qo‘riqlanadi va muhim tarixiy va madaniy obyekt hisoblanadi.